Close-up of sliced sweet potato on a wooden cutting board, perfect for cooking inspiration.

Batat (słodki ziemniak) – właściwości, wartości odżywcze i zastosowanie w kuchni

Słyszałeś o batacie? No jasne, że tak! To ta pomarańczowa bulwa, która w ostatnich latach podbiła nasze kuchnie. Ale batat to nie tylko smaczny zamiennik ziemniaka, to prawdziwa bomba wartości odżywczych. Wiesz, skąd w ogóle wziął się na naszych talerzach? Jego korzenie sięgają tropikalnych rejonów Ameryki – tam uprawiano go już tysiące lat temu, na długo przed tym, jak dotarł do Europy. Dziś batat rośnie w wielu ciepłych zakątkach świata, a różne odmiany różnią się kolorem miąższu – od pomarańczowego, przez fioletowy, po biały czy kremowy. Każda z nich ma swój unikalny smak i właściwości.

Co sprawia, że batat jest taki wyjątkowy? Przede wszystkim jego skład! To prawdziwy skarbiec witamin i minerałów, który naprawdę może wspomóc Twoje zdrowie.

  • Znajdziesz w nim mnóstwo beta-karotenu (tego samego, co w marchewce!), który Twoje ciało zamienia w witaminę A – świetną dla oczu i skóry,
  • jest też dobrym źródłem witamin C i E – to silne przeciwutleniacze, które pomagają walczyć z wolnymi rodnikami,
  • do tego witaminy z grupy B, w tym B6, ważna dla układu nerwowego,
  • nie zapominajmy o potasie, który wspiera prawidłowe ciśnienie krwi,
  • jest w nim też magnez, fosfor i żelazo – cała ekipa potrzebna do prawidłowego funkcjonowania organizmu,
  • a błonnik? Jest go sporo, co doskonale wpływa na trawienie i pomaga utrzymać stabilny poziom cukru we krwi.

Wiesz, batat ma niższy indeks glikemiczny niż zwykły ziemniak (szczególnie gotowany lub pieczony w skórce), co jest super wiadomością dla osób dbających o poziom cukru. Dzięki temu energia z batata uwalnia się wolniej, dając uczucie sytości na dłużej.

A jak go używać w kuchni? Możliwości są niemal nieograniczone! Możesz go:

  • piec – w całości lub w kawałkach, jako frytki albo dodatek do mięs i warzyw,
  • gotować – na parze lub w wodzie, idealny do puree albo jako składnik zup,
  • smażyć – plasterki na patelni albo klasyczne frytki,
  • dodawać do ciast i deserów – tak, dobrze czytasz! Batat świetnie sprawdza się w słodkich wypiekach, nadając im fajną wilgotność i kolor,
  • robić z niego pasty i hummusy – zaskakująco pyszne i zdrowe!
Flat lay of a colorful vegetarian meal with arugula, cherry tomatoes, sweet potatoes, radish, and corn on a plate.

Szczerze mówiąc, batat to warzywo, które po prostu warto włączyć do diety. Jest smaczny, sycący i ma naprawdę sporo do zaoferowania pod względem odżywczym. To proste – jesz coś pysznego, a przy okazji robisz coś dobrego dla swojego ciała. Warto spróbować, jeśli jeszcze tego nie zrobiłeś!

Zerknij sobie na podsumowanie wartości odżywczych:

SkładnikWartość w 100g surowego batata
Kalorie86 kcal
Węglowodany20,1 g
Błonnik pokarmowy3,0 g
Białko1,6 g
Tłuszcz0,1 g
Witamina A (z beta-karotenu)dzienne zapotrzebowanie pokryte w ponad 200%
Witamina C24,1 mg
Potas337 mg

Przepis na pieczone frytki z batatów – zdrowa i szybka przekąska

Składniki:

  • 2 średnie bataty
  • 2 łyżki oliwy z oliwek
  • 1/2 łyżeczki soli
  • 1/2 łyżeczki papryki wędzonej
  • 1/4 łyżeczki czosnku w proszku
  • szczypta pieprzu

Sposób przygotowania:

  1. Obierz bataty i pokrój je na cienkie słupki o podobnej grubości.
  2. Przełóż frytki do miski, dodaj oliwę i przyprawy, dokładnie wymieszaj.
  3. Rozłóż frytki równomiernie na blaszce wyłożonej papierem do pieczenia – nie mogą się stykać.
  4. Piecz w piekarniku nagrzanym do 200°C (góra-dół) przez 25–30 minut, przewracając w połowie pieczenia.
  5. Podawaj od razu – najlepiej z jogurtowym dipem lub hummusem.

Ten przepis pasuje do sekcji o zastosowaniu batata w kuchni. W kolejnym fragmencie możesz dodać wersję z przyprawami korzennymi – idealną do deserów.

Close-up of crispy sweet potato fries garnished with parsley served with a dip.